TẬP ĐOÀN RCA

17

TẬP ĐOÀN RCA

Chiếc “gương thần” của Thế kỷ 20

    Trong phút chốc sau khi con tàu huyền thoại Titanic va phải núi

băng trôi và chòm ở Đại Tây Dương vào đêm 14 tháng 04 năm 1912,

một người điều khiển radio 21 tuổi cùng công ty điện báo Marconi

Wireless đã bắt được tín hiệu báo nguy của tàu trong một văn phòng ở

Manhattan, New York. Chàng trai nhập cư người Nga tên là  David

Sarnoff này vẫn ở  nguyên tại chỗ  của mình trên tầng cao nhất của

trung tâm thương mại Wanamaker trong 72 giờ  sau đó  để  tiếp âm

những bản báo cáo ngày càng bi thảm từ “vùng biển chết” đến những

người khác thông qua mạng lưới của mình. Đương nhiên anh không

thể ngăn việc chiếc tàu bị chìm, và anh ước gì mình có thể nhanh chóng

truyền những thông tin này cho phần còn lại của thế giới.

        Những năm sau đó, khi Sarnoff được thăng chức vài bậc ở

Marconi, anh vẫn không thể ngừng suy nghĩ về cách có thể truyền

trực tiếp những thông tin như vậy đến công chúng. Ý tưởng đó cuối

cùng trở thành sự thật vào năm 1916 với một bộ thu sống được bán

rộng rãi nhằm mục đích thương mại, với cái tên do chính anh đặt là

“hộp nhạc radio”(1). Sarnoff nghĩ rằng thiết bị này có thể phát đi các

bài hất cũng như tin tức và các chương trình khác. Hầu hết mọi người

không thể  chấp nhận được việc những nốt nhạc và  giọng nói được

phát thẳng vào nhà họ, vì vậy người ta phải mất vài năm mới quen

dần với sản phẩm này.

        Và rồi, họ đã chấp nhận và Radio Corporation of America (RCA)

ra đời. Sarnoff trở thành một phần không thể thiếu của tập đoàn này

cho đến hết cuộc đời ông. Trong suốt thời gian đó, RCA đã trở thành

một tập đoàn giải trí khổng lồ và hỗ trợ cho hai cuộc chiến tranh thế

giới, tiên phong trong việc phát thanh các sự  kiện trực tiếp, tạo

những trang thiết bị có thể nhận và phát sóng, chế tạo máy hát và

sản xuất phim ảnh, thành lập mạng lưới NBC, xây dựng Trung tâm

Rockefeller và Radio City Music Hall ở New York, giới thiệu truyền

hình đến công chúng, tạo một tiêu chuẩn cho ti-vi màu và sản xuất

ra những chiếc ti-vi đầu tiên để cho thuê, và thậm chí còn truyền cả

những hình ảnh của các chuyến du hành không gian đến từng hộ gia

đình ở Mỹ.

David Sarnoff (1891 – 1971)

       Kể từ khi Sarnoff mất vào năm 1971, RCA thừa nhận rằng họ  phải

trải qua những giai đoạn khó  khăn nhất. Nhưngbất chấp sự  cạnh

tranh đã  tác động sâu sắc đến vị thế vững chắc một thời của họ

trong lĩnh vực radio và truyền hình, đồng thời chấp nhận phải chia sẻ 

doanh thucho một công ty của Pháp đã  góp phầntạo dựng ra nó  trước 

đó  bẫy thập kỷ  -công ty vẫn là  một sức mạnh đáng kể

trong lĩnh vực điện tử, và là công ty mà hầu hết các khách hàng vẫn

còn biết đến và tin tưởng.

                                                   ***

       RCA được thành lập bởi Thomas Edison và Elihu Thomson, một

giáo viên hóa học ở trường Trung học Philadelphia’s Central. Thomson

rất đam mê nghiên cứu lĩnh vực điện tử và đã cùng mở công ty với một

đồng nghiệp là Edwin Houston để theo đuổi sở thích của mình, cùng

lúc Edison đang hình thành nên công ty Edison General Electric ở

New Jersey. Năm 1892, công ty này sáp nhập với công ty Edison

General để tạo nên General Electric. Những người đứng đầu công ty

Thomson-Houston sau đó đã quay trở lại Pháp, nơi họ thành lập một

công ty mới với một mục đích tương tự.

       Cũng lúc đó, Guglielmo Marconi đang trong quá  trình nghiên

cứu phát triển chiếc máy phát không dây đầu tiên của ông. Thiết bị

tiên phong của vị kỹ sư điện tử này đã nhanh chóng dẫn đến sự ra

đời của Marconi Wireless, sau đó công ty mở chi nhánh ở Mỹ vào

năm 1899 và là công ty duy nhất có thể gởi tín hiệu radio vượt Đại

Tây Dương trong suốt hai thập niên sau đó. Chiến tranh Thế  giới

thứ  I nổ  ra, phụ  tá  Bộ  trưởng Hải quân Mỹ  Franklin D. Roosevelt

nhận định rằng một cải tiến công nghệ như vậy nên thuộc về nước

Mỹ  và  nhờ  General Electric giúp đỡ. Năm 1919, GE đáp lại bằng

việc thành lập Radio Corporation of America, mà sau đó có quyền

sở hữu American Marconi và bắt đầu tiếp thị cho những thiết bị mà

họ sản xuất.

       Chỉ có 5.000 chiếc radio trong các hộ gia đình ở Mỹ khi RCA mới

được thành lập, và  chỉ có  công ty Westinghouse là  đang phát sóng

cho mục đích thương mại. Tuy nhiên, tất cả những điều đó đã nhanh

chóng thay đổi. David Sarnoff, sau khi chuyển từ Marconi sang RCA,

đã thúc đẩy ngành công nghiệp mới này vào năm 1921 với việc phát

thanh chương trình thể thao trực tiếp đầu tiên: trận vô địch quyền

Anh hạng nặng giữa Jack Dempsey và Georges Carpentier, thu hút

300.000 thính giả. Chương trình bóng chày World Series được phát

thanh lần đầu tiên sau đó vài tháng, và các trạm bắt đầu xuất hiện

khắp Hoa Kỳ để phục vụ cho nhu cầu mới phát sinh của công chúng.

Vào năm 1924, hơn 2,5 triệu máy radio được sử dụng, và hầu hết là

do RCA chế tạo. Khi Charles Lindbergh thực hiện chuyến bay lịch sử

băng qua Đại Tây Dương vào năm 1927, khoảng 6 triệu máy radio

được bật lên để nghe trực tiếp tin tức này.

     Thấy được tiềm năng lớn lao của radio, Sarnoff đã mua lại công

ty WEAF ở New York và biến nó trở thành trạm mốc cho một mạng

lưới mới trên toàn quốc, và  đặt tên là  Công ty Truyền thanh Quốc

gia(1).  NBC nhanh chóng mở rộng ra thêm 25 trạm thành viên trải dọc

theo chiều dài nước Mỹ. Buổi phát quan trọng đầu tiên của đài này là

trận bóng bầu dục Rose Bowl vào ngày đầu tiên của năm mới 1927.

Cũng giống như trận quyền Anh được phát thanh trước đó, họ đã gặt

hái được thành công to lớn và làm radio trở nên phổ biến một cách

nhanh chóng. RCA  sau đó mua lại Victor Talking Machine và bắt đầu

chế tạo máy hát có radio. Cùng với những tài sản khác, công ty mới

RCA Victor cũng gây được sự  chú  ý  qua việc mua lại thương hiệu

chương trình “His Master’s Voice” của Nipper the Fox Terrier. Những

 năm sau đó, mẫu quảng cáo này và các sản phẩm khác của công ty

trở nên rất nổi tiếng.

      Cuộc suy thoái của thị trường chứng khoán năm 1929 đã giáng

một đòn mạnh vào RCA khi người tiêu dùng không còn mua những

hàng hóa xa xỉ như máy radio nữa. Không nản lòng, Sarnoff nâng cao

năng suất sản xuất và – tận dụng những nhân tài của NBC – cùng với

những nhà hát tạp kỹ thành lập xưởng phim RKO. Ông bắt đầu xây

dựng Trung tâm Rockefeller và Radio City ở New York, nơi mà sau này

RCA và NBC đã tận dụng làm trụ sở chính. Ông cũng hướng công ty

đến một chân trời mới bằng việc thuê kỹ sư Vladimir Zworykin phát

triển một thiết bị còn cao cấp hơn cả radio về mặt công nghệ: ti-vi.

        Sarnoff đã đoán trước triển vọng của ti-vi từ năm 1920, và những

hình ảnh thư đã được phát đi cùng thời gian mà RCA bắt đầu tham

gia vào cuộc chơi. Zworykin, một trong những nhà  tiên phong của

lĩnh vực này, đã  nói với Sarnoff rằng ông cần 18 tháng cùng với

100.000 đô-la để phát triển một thiết bị có thể bán chạy được. Nhưng

cuối cùng dự án này đã tốn đến 10 năm và 50 triệu đô-la, nhưng nhờ

đó cả hai mới có thể khánh thành đài truyền hình RCA tại Hội chợ

Thế  giới New York năm 1939. Tổng thống Franklin D. Roosevelt,

người đã góp phần trong việc hình thành nên RCA và cũng là giọng

nói quen thuộc trên đài NBC, trở thành người đứng đầu quốc gia đầu

tiên xuất hiện trên phương tiện thông tin đại chúng mới mẻ này khi

những lời mở đầu chương trình của ông được phát đi cùng hình ảnh.

       Việc phát triển ti-vi theo chiều hướng thương mại bị ngưng trệ khi

nước Mỹ tham gia vào Chiến tranh Thế giới lần thứ II và RCA chuyển

sang sản xuất kíp bom, máy dò  mìn, và  thậm chí là  sản xuất các

chương trình giải trí cho quân đội. “Tất cả nhà máy và nhân công của

công ty đang sẵn sàng và phục vụ Ngài ngay lập tức”, Sarnoff đã viết cho

Tổng thống như vậy. Ngay khi chiến tranh vừa kết thúc, ông liền quay

trở lại sản xuất ti-vi và giới thiệu chiếc ti-vi 10 inch với giá 375 đô-la

vào năm 1946. Năm kế  tiếp, khi NBC bắt đầu chuyển từ  radio sang

truyền hình thị Sarnoff trở thành Chủ tịch Hội đồng quản trị RCA.

Ti-vi RCA - 8TS30 năm 1948

       Ti-vi đã  phát triển trong suốt những năm 1950, và  cả

RCA và  NBC đều thu được lợi nhuận từ phương tiện thông tin

đại chúng này. Họ  cũng lợi dụng xu hướng chuyển sang

TV màu đang nảy nở bằng cách tung ra quân át chủ bài CBS, hệ

thống đầu tiên thực hiện được điều đó, và  giới thiệu công nghệ  đã

được thông qua làm chuẩn cho ngành công nghiệp. Vài tháng sau khi

NBC phát hình chương trình màu trực tiếp đầu tiên – giải vô địch

Roses Parade năm 1954 – chiếc ti-vi màu đầu tiên của RCA ra đời.

Mẫu ti-vi 12 inch được bán với giá 1.000 đô-la, nhưng nhu cầu của

người tiêu dùng vẫn rất mạnh mẽ. Chỉ trong vòng 5 năm, nửa triệu

chiếc ti-vi như vậy đã được bán ra, và chương trình Bonanza của đài

NBC, chương trình truyền hình được ưa thích nhất, được phát hình

có màu. Năm 1962, hai phần ba số ti-vi đã “có màu”.

       Năm 1970, truyền hình có mặt ở khắp nơi và ti-vi màu đã trở nên

phổ  biến. RCA thu hút công chúng xem đài bằng việc phát sóng

chuyến du hành vào không gian của Mỹ đến từng hộ gia đình, nơi

hàng triệu cặp mắt đang dán vào màn hình ti-vi. Những bước cải tiến

công nghệ của họ cũng bao gồm cả dự án kinh doanh chung với người

bạn cũ Thomson ở Pháp để sản xuất ti-vi màu kiểu mới. RCA đã thay

đổi hoàn toàn trong suốt những năm sau đó, khi ngọn đuốc dẫn

đường của công ty là  David Sarnoff qua đời ở tuổi 80.

                                               ***

        Sự tiến bộ của các sản phẩm vẫn được tiếp tục trong những năm

1970, như dòng ti-vi ColorTrak và máy quay hình dùng cho gia đình

có thể quay đến 4 giờ. RCA cũng đánh dấu một phần tư thế kỷ hoạt

động trong ngành truyền hình màu vào năm 1979 bằng chiếc ti-vi

màu thứ 100 triệu của họ. Cũng vào thời điểm này, RCA trở thành

một hãng của Pháp được gọi là  Thomson SA. Operated như là  một

 công ty chính với hơn 115 công ty con. Hơn phân nửa doanh thu của

họ là từ hoạt động kinh doanh sản phẩm công nghệ cao.

       General Electric đã mua lại RCA (bao gồm cả NBC) vào năm 1986

với số  tiền 6,4 tỉ đô-la và  đó  là  vụ  sáp nhập công ty lớn nhất trong

ngành công nghiệp này tại thời điểm đó. Tuy nhiên, nhiều tài sản mà

RCA tạo ra không còn phù hợp với hướng kinh doanh chính của GE và

trong năm tiếp sau đó, họ đã bán RCA và Bộ phận kinh doanh hàng

điện tử  gia dụng GE cho Thomson. Công ty Pháp này đã  thành lập

công ty con Thomson Consumer Electronics để  điều hành các công

việc kinh doanh đó. Vào đầu những năm 1990, họ xây dựng một trụ

sở chính ở Mỹ tại Indianapolis và đổi tên bộ phận này thành Thomson

Multimedia vào năm 1995.

      Thị phần ti-vi đang xuống của RCA ở Bắc Mỹ đã khởi sắc đôi chút

dưới quyền sở hữu mới. Công ty cũng giới thiệu dòng sản phẩm âm

thanh nhằm đón đầu thị hiếu người tiêu dùng khi đĩa nhạc compact

ngày càng được ưa chuộng. Vào giữa những năm 1990, họ là công ty

đứng thứ hai thế giới sau Sony trong lĩnh vực này. Những sản phẩm

khác như  ti-vi 56 inch, máy quay phim cao cấp và ti-vi hình ảnh có

độ nét cao cũng được ra mắt.

      Bất kể sự đổi mới và di sản được kế thừa, Thomson Multimedia đã

phải vật lộn ngay từ đầu. Tuy nhiên, khi bước sang thế kỷ mới, mọi

việc dường như đã thay đổi. Vào năm 1999, các hoạt động kinh doanh

trên thị trường Mỹ– mà doanh số chủ yếu là từ RCA và GE – đã đem

lại 224 triệu đô-la lợi nhuận, tăng đến 1.400% so với năm trước đó.

Nhân tố chính mang đến thành công này là sự ra mắt phù hợp của các

dòng sản phẩm mới sau những năm ûá đọng, và ban lãnh đạo của RCA

đã làm sống lại tinh thần tiên phong đã từng giúp họ thống trị trong

lĩnh vực của mình.