HÃNG MÁY TÍNH APPLE

4

HÃNG MÁY TÍNH

APPLE

Quả táo khuyết luôn được cả thế giới thèm muốn!

    Biến cái phức tạp thành đơn giản, nâng cái tầm thường lên đỉnh

cao nghệ thuật, bán thiết bị kỹ thuật cao với giá thấp, làm cả thế giới

mất ăn mất ngủ vì chờ đợi, thôi thúc nhân viên trốn việc àïí… xếp hàng

giành giật quyền sở hữu một sản phẩm mới ra lò nằm gọn trong lòng

bàn tay, và còn nhiều hơn thế nữa... Có lệ đó là tài năng thiên phú của

người đàn ông có cái tên bình dị Steve Jobs và tinh thần sáng tạo không

ngừng của một tập đoàn có logo hình quả táo khuyết.

     Gần cuối thiên niên kỷ thứ  hai sau công nguyên, có  hai chàng

trai trẻ tên Steve cùng nghiên cứu về “thuật giả kim của thế kỷ” trong

một ga-ra nhỏ bỏ hoang ở miền bắc California. Trong lúc đôi bạn đang

cùng xoắn dây điện và miệng niệm thần chú bằng một thứ ngôn ngữ

phức tạp gọi là Lập trình thị một “tia sét” thình lình giáng xuống –

và thế là một thiết bị có thể thay đổi cả thế giới ra đời. Vào ngày Cá

tháng Tư năm 1976, họ  trình bày sản phẩm của mình - chiếc máy

tính Apple đầu tiên - ra trước công chúng. 

      Trên cả nước Mỹ, rất nhiều người lập tức nhận ra rằng thiết bị

này sẽ thật sự làm thay đổi cuộc sống của họ. Nó mang một sức mạnh

vô song - mà trước đây chỉ vài người có quyền lựa chọn – đến từng

đầu ngón tay của mọi người. Nó cũng có vài giới hạn nhất định, và có

giá  thành bằng một số  vàng tương đương với trọng lượng của nó,

nhưng thiết bị này đã mở đầu cho một cuộc cách mạng mà trong đó

hai chàng trai tên Steve nói trên được tôn vinh như những vị thánh.

Từ những ngày đầu mới thành lập công ty, rất nhiều người sẵn

sàng giúp đỡ họ về mặt tài chính và cả ý tưởng sáng tạo. Và thế là

Apple đã phát triển mạnh mẽ. Nhiều người làm việc cho Apple nhận

thấy công ty này rồi sẽ giàu mạnh hơn cả những gì họ có thể nghĩ

đến trong những giấc mú hoang đường nhất. Nhiều người khác

hưởng ứng nhiệt liệt cuộc “thập tự chinh” này và Apple ngày càng tạo

ra những thiết bị mới làm say đắm và thu hút thêm vô số tín đồ. Hai

chàng trai trẻ tên Steve lúc này đang đứng trên đỉnh của thế giới.

     Sau đó, mọi thứ đột nhiên sụp đổ. Một nhân vật kỳ tài khác đã

mang đến cho công chúng lựa chọn hấp dẫn hơn. Đó  chính là  Bill

Gates của Microsoft. Những người ủng hộ chia thành các phe phái đối

nghịch nhau. Khả năng dẫn dắt công ty với tầm nhìn xa của bộ phận

lãnh đạo đã không còn nữa. Hai người đàn ông tên Steve đã phải rời

bỏ vị trí đầy ảnh hưởng của mình và được thay thế bởi một loạt những

người hay yêu sách, để rồi những người này lại thất bại trong các cố

gắng vô vọng nhằm lấy lại ánh hào quang đã mất. Không còn cách

nào khác, những khách hàng trước đó ủng hộ Apple đành quay lưng

một cách miễn cưỡng với thiết bị mang nhãn hiệu trái táo khuyết mà

họ đã từng tôn thờ.

       Nhưng khi tất cả  dường như đã  vô phương cứu vãn, những

người đang phải chống chổi vất vả hông gây dựng lại đế chế xưa đã

kịp thức tỉnh và tìm đến một trong hai người tên Steve, lúc này đã

ở vào tuổi trung niên, và nài nỉ ông quay về với Apple. Mặc cho sự

ngạc nhiên của nhiều người, ông đã quay về – dù lúc đầu có phần

cẩn trọng. Và, không để chậm trễ thêm một phút giây nào nữa, ông

đã chứng tỏ rằng mình vẫn còn nguyên sức mạnh và sự tinh nhạy

ngày nào.

                                                ***

       Năm 1975, Steve Jobs, châng sinh viên 20 tuổi đã bỏ học quay về

quê nhà ở miền bắc California nhằm tìm kiếm một công việc thú vị

hơn. Với vị trí là một nhân viên lập trình game cho hãng Atari, anh

tụ họp giải trí với một nhóm người cùng sở thích ở Menlo Park được

gọi là Câu lạc bộ máy tính Homebrew. Anh tham gia vào các buổi họp

mặt buổi tối, và đã có dịp thấy một thành viên khoe chiếc máy tính

cá nhân mạnh mẽ hiệu Altair. Chiếc máy đời đầu này được lắp ráp từ

một bộ gồm nhiều sản phẩm được đặt mua qua một công ty đặt hàng

thư tín ở Albuquerque, và đối với những thành viên của câu lạc bộ

Homebrew thị thiết bị này thật thời thượng. Hầu hết những người có

mặt ở đó đều thấy được tiềm năng của chiếc máy. Còn Jobs thị nghĩ

đến một kế hoạch kinh doanh đầy táo bạo và hấp dẫn.

      Thiếu kỹ  năng cơ khí cũng như máy móc cần thiết để  biến ý

tưởng thành hiện thực, Jobs rủ một thành viên khác của Homebrew

là Steve Wozniak cùng tham gia với mình. Chàng trai 25 tuổi cố tên

gọi thân mật là  “Woz” này vốn là  con một kỹ  sư tên lửa của Hãng

Lockheed, lúc ấy đã viết được ngôn ngữ lập trình và thiết kế thành

công một bo mạch. Anh cũng theo đuổi niềm đam mê của mình với

công việc tại một công ty điện tử tiên phong ở thung lũng Silicon có

tên là  Hewlett-Packard. Nhưng cũng như Jobs, anh nhận thấy tiềm

năng rất lớn trong công việc mới mẻ này. Để thu gom đủ số tiền cần

thiết hầu bắt tay vào việc, anh đã bán chiếc máy tính có chức năng

lập trình của mình, trong khi Jobs nói lời tạm biệt với chiếc xe tải nhỏ

hiệu Volkswagen. Hai người lập tức bắt tay vào gầy dựng sự nghiệp

kinh doanh trong ga-ra của cha mẹ Jobs tại Los Altos.

      Sản phẩm đầu tiên của sự hợp tác này là chiếc máy tính Apple I,

một thiết bị có  nền tảng là  bảng mạch điện tử  mà  họ  đã  bán được

thông qua một nhà bán lẻ địa phương với giaá… 500 đô-la. Tuy đã sẵn

sàng chuyển sang bước tiếp theo trong công việc kinh doanh nhưng

nhận thấy giới hạn của mình, họ đã thuyết phục một người đàn ông

34 tuổi tên là Mike Markkula tham gia cùng họ. Markkula vừa chấm

dứt làm kỹ sư điện tử cho Intel, một công ty có giá trị nhiều triệu đô-

la. Wozniak tập trung xử  lý  những vấn đề  về  kỹ  thuật còn Jobs và

Markkula thu thập tiền mặt và  vay vốn. Họ  mở  một văn phòng ở

Cupertino và chính thức hợp tác với nhau vào ngày 03/01/1977.

Apple I, máy vi tính đầu tiên của Hãng Apple,

không có màn hình và hộp CPU

     Chiếc máy tính thật sự đầu tiên của họ, chiếc Apple II, được ra mắt khoảng 

15 tháng sau đó. Hầu như chỉ có Woz đảm đương trọng trách phát triển chiếc

 máy này. Nó ra mắt lần đầu tiên vào năm 1978 tại lễ khai mạc hội chợ

máy tính West Coast. Các nhà quan sát ngay lập tức bị mê hoặc bởi cỗ  máy 

tích hợp màn hình, bàn phím, nguồn điện và khả năng đồ họa mạnh mẽ

 này. Doanh thu hàng năm của công ty sau đó đạt đến con số 300 triệu 

đô-la, giúp Apple lọt vào danh sách Fortune 500 và thu hút sự

chú ý của giới truyền thông (cũng như những đối thủ  cạnh tranh tương lai 

như Tandy và Commodore). Rất nhiều người nhận tài trợ cho

công ty đã  giúp Apple tập trung phát triển không ngừng về mặt công 

nghệ. Vào năm 1980, doanh thu chỉ riêng đối với các sản phẩm máy 

tính cá nhân đã đạt đến con số 1 tỉ đô-la.

Chiếc máy Macintosh 128K đầu tiên của Apple 

       Mẩu quảng cáo đầu tiên của họ, một trong những mẩu quảng cáo

nổi tiếng nhất từng được thực hiện, được thiết kế để dẫn dắt người tiêu

dùng theo một hướng đi rõ ràng: hoặc sử dụng máy tính của Apple,

hoặc của IBM. Và thông điệp năm 1984 đó vẫn rất rõ ràng cho đến

ngày hôm nay. Đây là lời tuyên bố cố ý chống lại thế giới máy tính

đang bị thống trị bởi máy tính Big Blue của IBM – mà trong quảng cáo

bị một người phụ nữ yêu tự do giáng một đòn chí tử bằng búa tạ. 

      Sáng hôm sau, khi Jobs chính thức công bố đứa con mới ra đời

nặng gần 10 kg và có giá 2.495 đô-la đó, công chúng đã được chuẩn

bị sẵn sàng. Apple tuyên bố rằng 72.000 chiếc máy Mac đã được bán

sạch chỉ trong vòng 100 ngày. Trong một năm, doanh thu của công

ty tăng lên đến con số 2 tỉ đô-la. Điều này đã thay đổi mọi thứ về hệ

điều hành máy tính. Người ta chuyển từ hệ điều hành DOS với những

dòng lệnh khó  nhớ  sang các thao tác bằng tay với cửa sổ  và  biểu

tượng vô cùng trực quan.

                                                   ***

        Những thập niên kể từ khi chiếc máy Mac ra đời là những năm

tháng thăng trầm của Apple. Sự ra đời của Macintosh là điểm sáng

cuối cùng của công ty trong hơn một thập kỷ. Jobs bị thay thế một

cách phũ phàng bởi John Sculley, một ủy viên hội đồng quản trị cũ

của tập đoàn Pepsi, được mời về để củng cố hình ảnh của Apple trên

 thị trường chứng khoán. Chỉ mới 30 tuổi và khá giàu có, Jobs không

chờ lâu trước khi bắt đầu một công ty máy tính tiên tiến với tên gọi

NeXT. Ông cũng mua lại xưởng lâm phim hoạt hình Pixar, nơi mà sau

này sẽ sản xuất ra những bộ phim gây tiếng vang lớn như Thế giới

côn trùng hay Câu chuyện đồ chơi.

      Apple tiếp tục gặp nhiều khó khăn. Dù IBM không thể giữ được

lợi thế của mình trong thị trường máy tính để bàn khi những bản sao

giá thấp các dòng sản phẩm của nó trân ngập thị trường, thị những

quy ước về công nghệ mà họ đã xác lập – tuy rõ ràng là thua kém

Apple – đã  trở  thành một chuẩn mực không thể  bác bỏ. Hơn 95%

khách hàng chọn sử dụng máy vi tính “tương thích với IBM”, khiến

cho sản phẩm của Apple bị phủ đầy buồi trên các kệ bán hàng. Cuối

cùng Sculley bị thay bởi Michael Spindler, người sau đó lại bị thay

bởi Gil Amelio. Sau đó, vào tháng 7 năm 1997, Amelio lại bị cho ra

rịa và người hùng bị quên lãng Steve lại được đón chào quay về một

lần nữa với cương vị Chủ tịch Hội đồng quản trị “lâm thời”.

      Một ngày sau sự trở về của mình – vì điều này ông được thưởng

… 1 cổ phần và mức lûúng… 1 đô-la một năm – Jobs bắt tay vào việc

và sản xuất ra một thiết bị một lần nữa làm thay đổi thế giới: chiếc

iMac. Sự ra đời của chiếc máy tính trong suốt này một năm sau đó đã

giúp Apple lấy lại ngửi đầu bảng trong lĩnh vực công nghệ, doanh thu

của công ty cũng như giá trị cổ phiếu của nó trên thị trường chứng

khoán tăng vọt. Không lâu sau, vào tháng 01 năm 2000, Hội đồng

Quản trị công ty đã  nhất trí thưởng cho nỗ  lực của Jobs bằng một

chiếc máy bay phản lực Gulfstream V và 10 triệu đô-la trong quyền

ưu tiên mua cổ phiếu của Apple. Để đáp lại, ông đã bỏ cụm từ “lâm

thời” ra khỏi chức danh của mình.

      Trở  lại Apple lần này, Steve Jobs đã  tiếp tục làm thế  giới rúng

động với những màn trình diễn thông qua bộ óc siêu việt của mình.

Đầu tiên, Steve tiến hành mua lại một loạt công ty trong ngành

và nhắm vào các sản phẩm tiêu dùng kỹ thuật số chuyên nghiệp.

Năm 1998, Apple mua phần mềm Macromedia’s Final Cut. Đây là

tín hiệu đầu tiên của họ trong việc thâm nhập thị trường kỹ thuật

 số. Năm tiếp theo, Apple cho ra đời hai sản phẩm: iMovie cho người tiêu dùng phổ  thông và  FinalCut Pro cho giới

làm phim chuyên nghiệp, trong đó Final Cut Pro đã  thành

công lớn với 800.000 người đăng ký  sử  dụng tính đến đầu năm 2007. 

Steve Jobs và chiếc Gulfstream, trị giá 90 triệu đô

la, có thể bay đến 1.200 km/h, sức chứa 13 – 19

người. Vào lúc ông được tặng, trên toàn thế giới

chỉ có 63 chiếc Gulfstream như thế

      Ngày 19/05/2001, Apple mở các cửa hàng bán lẻ chính thức đầu

tiên của mình tại hai bang Virginia và California. Sau đó là sự xuất

hiện Cửa hàng Apple, bằng kính trong suốt với thang máy hình trụ và

cầu thang xoắn dẫn vào bên trong, trên Đại lộ số 5, New York. Sự kiện

này làm sửng sốt cả các nhà đầu tư lẫn người tiêu dùng lúc bấy giờ.

Năm 2002, Apple mua Nothing Real và  nâng cấp thành  Shake,

Emagic thành  Logic. Hai ứng dụng này và  iPhoto đã  hoàn chỉnh bộ

sưu tập nổi tiếng về  các phần mềm dành cho người tiêu dùng phổ

thông cố tên gọi là iLife của Apple.

     Cuối năm 2002, Apple giới thiệu chiếc máy nghe nhạc iPod của họ  và  sản

phẩm này thành công như một hiện tượng. Bốn dòng iPod:  iPod shuffle, iPod

nano, iPod classic và  iPod touch đã được bán ra vượt con số 100 triệu 

chiếc tính đến tháng 09 năm 2007.

iPod, dòng sản phẩm thành công nhất của Apple

tính đến tháng 09/2007. Từ trái sang phải: iPod

shuffle, iPod nano, iPod classic và  iPod touch

      Năm 2003, ngân hàng nhạc số  Apple’s iTune Store ra đời giúp

dân ghiền nhạc tải về iPod của mình những bài hát yêu thích với giá

99 xu mỗi bài. Dịch vụ  này nhanh chóng dẫn đầu thị trường nhạc

 online; Steve Jobs tuyên bố tại Macworld Conference & Expo tháng

01 năm 2008 rằng 4 tỉ bài hát đã được tải về tính đến thời điểm đó.

Dòng máy iMac màu trắng sang trọng,

cấu hình mạnh mẽ được Apple giới

thiệu năm 2002

     Đối với dòng máy Macintosh, các thiết kế  của Apple liên tục bứt phá

bằng những kiểu dáng và  màu sắc độc đáo. Dòng máy iMac G3 và iBook

với màu trắng carbon tổng hợp xuất hiện kể từ năm 2001, Power Mac G5

vào năm 2003, Apple Cinema Displays năm 2004.

    Đầu tháng 06 năm 2005, Steve Jobs thông báo Apple sẽ sử dụng chip

Intel trong các máy Mac của mình từ năm 2006 và ngưng sản xuất các 

dòng máy Power Mac. Đồng thời, Apple giới thiệu phần mềm Boot Camp giúp 

người sử dụng máy Maccó thể cài đặt Windows XP để chạy song song 

với hệ điều hành MacOS X của họ.  

Laptop MacBook Pro 2006 – sản phẩm sử

dụng bộ vi xử lý với công nghệ chip lõi

kếp  (Core Duo) của Intel

     Ngày 09/01/2007, Steve Jobs thông báo thay đổi tên tập đoàn từ

Apple Computer Inc. thành  Apple Inc., cùng lúc là buổi giới thiệu một

sản phẩm Apple mới, một lần nữa làm điên đảo cả  thế  giới: iPhone.

Dù  iPhone chỉ được tung ra thị trường vào tháng 06 năm 2007,

nhưng ngay lập tức, cổ phiếu của Apple tăng lên mức kỷ lục là 97,80

đô-la và vượt qua mức 100 đô-la Mỹ vào tháng 05 năm 2007.

     Đúng như tuyên bố của Steve Jobs vào đầu năm, cuối tháng 06

năm 2007, tiếp theo sự thành công vang dội của iPod, Apple tung ra

thị trường Mỹ  sản phẩm được hàng triệu người trông đợi: iPhone,

thiết bị truyền thông đa phương tiện không phím, bộ  nhớ  chỉ coá…

8Gb và màn hình 3,5 inch cảm ứng tuyệt đối sử dụng thao tác “sờ”

và  “vuốt”. Đây là  sản phẩm “đinh”  của thế giới trong năm 2007, ứng 

dụng công nghệ siêu cảm ứng có thể thực hiện mọi mệnh lệnh từ  thao

tác cùng lúc ở  cả  ba ngón tay người sử dụng như: cuộn, phóng

to–thu nhỏ, và  xoay tròn các hình ảnh trên màn hình theo ý muốn. 

Đây thực sự là  một sản phẩm công nghệ  cao đầy quyến rũ  và  dễ  sử

dụng đến mức kinhngạc! Một sản phẩm có khả năng làm thay đổi các

khái niệm và nhận thức thông thường của chúng ta về  điện thoại di động, 

máy quay phim chụp ảnh, máy nghe nhạc và cả máy vi tính.

iPhone, thiết bị truyền thông đa phương tiện – Sản phẩm công

nghệ “đỉnh” của năm  2007

     Trong năm 2008, Apple sẽ giới thiệu trackpad dành cho các dòng

máy laptop Apple trong tương lai, sử  dụng công nghệ  đa cảm ứng

(multi-touch technology) mà họ từng ứng dụng vào các máy iPhone

của mình. 

     Với khả năng điều hành xuất sắc và tinh thần theo đuổi sự hoàn

mỹ tuyệt đối, Steve Jobs, linh hồn của Apple Inc., thậm chí còn được

ví như một “Jobs Christ”, “Đấng cứu naån… thất nghiệp”

của nhân loại. Và điều này hình như có phần đúng.

 

Một bức tranh vui cách điệu “Jesus Christ và các môn đệ”

với khuôn mặt lắp ghép của Steve Jobs cùng hào quang

hình trái táo khuyết, xung quanh là  các “môn đệ  trung

thành” đang sử  dụng những sản phẩm trí tuệ của Apple

(1) “Jobs Christ” – Jesus Christ: Lối so sánh ví von xem Steve Jobs như thần thánh. Trên thực tế,
Hãng Apple đang cung cấp việc làm ổn định cho 20.000 nhân viên toàn thời gian, chưa kể đội ngũ
nhân lực từ các nhà phân phối, các đại lý trên toàn thế giới.

    Bất kể tia sét kỳ diệu kia có giáng xuống lần nữa trên cùng một tập

đoàn hay không, tài năng của Jobs đến đây đã được khẳng định. Steve

Jobs đã chứng minh rằng mỗi bước đi của ông và Apple là một “phép lạ”;

và, câu chuyện cổ tích hiện đại này vẫn chưa đến hồi kết thúc. 

Thế giới sẽ còn “nghiêng ngả” vì Steve Jobs và quả táo khuyết Apple.

Steve Jobs đã nói:

“Sáng tạo là điểm khác biệt giữa một nhà lãnh đạo và một kẻ ăn theo.”

“INNOVATION DISTINGUISHES BETWEEN A LEADER AND A FOLLOWER.”

“Bạn muốn dành cả phần đời còn lại củamình để bán “trà đá” hay bạn

 muốn có một cơ hội thay đổi cả thế giới?”

“DO YOU WANT TO SPEND THE REST OF YOUR LIFE SELLING SUGARED WATER 

OR DO YOU WANT A CHANCE TO CHANGE THE WORLD?”