11
GENERAL ELECTRIC
Mang lại tiện nghi cho cuộc sống
Gần một năm trước khi chuẩn bị rời bỏ vị trí đứng đầu hãng
General Electric, John F. Welch đã ký một hợp đồng viết hồi ký đem lại
lợi nhuận lớn nhất trong lịch sử với số tiền không tưởng là 7,1 triệu đô-la
. Vị chủ tịch kiêm CEO này - người được phong tặng danh hiệu “nhà
cách mạng dẫn đầu trong lĩnh vực quản lý của thế kỷ” do tạp chí
Fortune bình chọn - đã đồng ý chia sẻ câu chuyện của mình ra thế giới.
Hợp đồng này có giá trị vượt xa so với các hợp đồng viết sách của
những nhà lãnh đạo kinh doanh khác, và cũng hơn rất nhiều so với số
tiền được trả cho những quyển hồi ký của các tên tuổi lớn khác, như
tướng Colin Powell và Giáo hoàng John Paul II.
Nhiều nhà quan sát, thậm chí ngay cả những người sẵn lòng thừa
nhận Welch là một thiên tài kinh doanh hoạt động rất ngay thẳng,
Dĩ nhiên General Electric đã là một công ty hùng mạnh khi người
cứu và phát triển mọi thứ, từ bóng đèn tròn đến lô nướng bánh mì, từ
Dù vậy, Welch và những người ủng hộ ông cảm thấy rằng GE có
***
 |
| Thomas Edison (1847 – 1931) |
Câu chuyện của GE bắt đầu từ năm 1878, khi Thomas Edison thành
lập công ty Edison Electric Light để hỗ trợ cho dự án phát triển loại bóng
đèn tròn mang tính ứng dụng rất cao. Ông đã sản xuất ra chiếcbóng đèn tròn
thương mại đầu tiên cùng với chiếc “máy phát điện” đầu tiên của mình trong cùng
một năm. Và khi các sản phẩm khác ra đời sau đó, ông đổi tên công ty thành
Edison General Electric. Các công ty cạnh tranh bắt đầu xuất hiện, một trong
số đó là công ty Thomson-Houston Electric đã phát triển mạnh mẽ nhờ
một loạt sáp nhập liên doanh và mua lại các công ty khác. Cuối cùng
Edison quyết định liên kết với công ty này vào năm 1892, và một công
ty mới đầy quyền lực với tên gọi General Electric đã ra đời.
Qua những sáng chế và vai trò cố vấn của mình, Edison tiếp tục
làm việc thêm vài năm nữa cho GE. Trong khoảng thời gian này, công
ty đã tham gia vào nhiều lĩnh vực kinh doanh, như chế tạo đầu máy
xe lửa và máy biến thế lớn nhất thế giới. Thành công trong các lĩnh
vực này đã dẫn đến việc GE xuất hiện trong danh sách chỉ số kỹ nghệ
trung bình vào năm 1896. Ngày nay, GE là công ty duy nhất còn soát
lại trong số các công ty ban đầu được liệt kê trong chỉ số này.
 |
| Bóng đèn đầu tiên của Edison năm 1880 |
Niềm đam mê phát minh của Edisoncũng lan truyền sang những cộng sự
của ông. Vào năm 1900, công ty hình thành một trung tâm nghiên cứu và
phát triển mới lạ được điều hành bởi tiến sĩ Willis R. Whitney.
Trong nhiều năm, những nhà khoa học của GE đã phát triển nhiều ý tưởng
tiên phong tại cơ sở này, thuộc khu vực Schenectady, New York. (Nơi hiện
được xem là phòng nghiên cứu tư nhân lớn nhất thế giới trong cùng lĩnh
vực). Một trong nhiều sản phẩm thời đầu đã được hình thành và phát triển
tại đây làchiếc tàu chạy bằng động cơ điện đầu tiêncủa Hải quân Mỹ vào
năm 1912; và chiếc tủ lạnh đóng kín gia dụngđầu tiên được ra mắt vào năm
1925.
Thập niên 20 đã mở đầu bằng một quãng thời gian dài tập trung
vào nghiên cứu chế tạo ti-vi và radio của General Electric. Mối liên hệ
giữa công ty với lĩnh vực kinh doanh tin tức và giải trí đang lên này
được thiết lập lần đầu tiên vào năm 1919, khi họ giúp David Sarnoff
thành lập tập đoàn RCA. Mục đích ban đầu của RCA là giành được
càng nhiều thị phần càng tốt trong thị trường kinh doanh đầu thu
radio đang ngày càng lớn mạnh, với doanh thu đạt từ 12 triệu trong
năm 1921 tăng vọt lên đến 207 triệu vào năm 1926. Nhưng cũng
trong thời gian này, GE tham gia vào cuộc chiến trong lĩnh vực phát
thanh, với việc phát sóng chương trình Schenectady’s WGY vào năm
1922 để cạnh tranh trực tiếp với nhà cung cấp chương trình của
riêng RCA.
 |
Chiếc máy bay được trang bị động cơ phản lực GE – J29
trong Thế chiến thứ II
|
Khi RCA thành lập mạng lưới NBC và bắt đầu thử nghiệm
một phương tiện truyền thông đầy hứa hẹn có tên gọi là truyền hình,
với tư cách vừa là đài phát sống, đồng thời là nhà
sản xuất ti-vi, GE đã xây dựng một bộ phận chuyên trách khâu tạo
hình để thúc đẩy phát triển máy vô tuyến truyền hình và các sản
phẩm liên quan. Công ty cũng bắt đầu sản xuất động cơ máy bay khi
Thế chiến thứ II nổ ra. Vào năm 1942, động cơ của GE đã tạo lực đẩy
cho chiếc máy bay phản lực đầu tiên được thiết kế và lắp ráp tại Mỹ.
Một thập niên sau, động cơ J-29 của GE là động cơ đầu tiên có thể
giúp máy bay đạt đến vận tốc gấp đôi tốc độ âm thanh. Những thiết
bị nhỏ hơn, như những thứ đã làm cho nó trở nên nổi tiếng trong quá
khứ cũng không bị lãng quên. Vào thập niên 50, GE bắt đầu lắp ráp
những chiếc máy tính đầu tiên (một lần nữa, cùng với RCA) trong khi
bộ phận sản xuất thiết bị gia dụng của công ty giới thiệu lô nướng
bánh mì Toast-R-Oven, cùng với máy sấy quần áo đã trở thành những
thiết bị công nghiệp tự động ngắt nguồn đầu tiên.
Trong những năm tiếp theo, General Electric cũng góp phần
không nhỏ trong các dự án công nghệ hiện đại, như vệ tinh dự báo
thời tiết và mạch ngắt điện chân không. Vào năm 1969, họ góp phần
giúp tàu Apollo hạ cánh trên mặt trăng – là kết quả làm việc của 37
chi nhánh GE riêng biệt được vận hành bởi 6.000 nhân viên của công
ty. Tiến sĩ Ivar Giaever thuộc trung tâm nghiên cứu và phát triển của
GE được trao giải thưởng Nobel Vật lý vào năm 1973, và trung tâm
này đã thiết kế ra bộ phận then chốt trong máy chụp cắt lớp vào năm
1975. Bộ phận sản xuất bóng đèn trong thời gian này đã trở thành
nhà cung cấp hàng đầu về bóng đèn và các sản phẩm tương tự khác
trên toàn thế giới. Bộ phận sản xuất thiết bị gia dụng sau đó cũng trở
thành một trong những nhà sản xuất thiết bị gia dụng lớn nhất thế
giới, chuyên sản xuất tủ lạnh, tủ đông, lô nướng, bếp điện, máy giặt,
máy sấy, máy rửa chén, lô vi sống, máy nghiền rác, máy nén, máy
điều hòa và máy lọc nước. Bộ phận hàng không đã mở rộng kinh
doanh với dịch vụ cho thuê máy bay, trong khi những bộ phận khác
của công ty tập trung vào lĩnh vực năng lượng điện, công nghệ y học,
và là công ty cung cấp các dịch vụ tài chính cá nhân và thương mại.
 |
| Tủ lạnh GE |
Tuy vậy, các cổ đông của công ty vẫn chưa hài lòng. Vào năm
1981, họ đã làm chấn động giới thương mại với việc bổ nhiệm John
F. Welch Jr. vào vị trí lãnh đạo công ty. Người đàn ông Massachusetts
này không chỉ trở thành người đứng đầu trẻ nhất của GE, mà với tấm
bằng Ph.D ngành kỹ sư hóa học, ông cũng là người đầu tiên lãnh đạo
công ty có học vị tiến sĩ. Welch nhanh chóng chứng tỏ ông còn là
nhà lãnh đạo đầu tiên trong thời đại mới đòi hỏi công ty phải thực hiện
những thay đổi triệt để. Ngay lập
tức, ông tuyên bố rằng viện nghiên cứu đã 89 tuổi của công ty từ nay
trở đi sẽ chỉ cạnh tranh trong những lĩnh vực mà công ty có thể đứng
ở vị trí nhất nhị trên thế giới.
Để đạt được mục đích này, ông đã loại bỏ bộ phận sản xuất thiết
bị gia dụng nhỏ ra khỏi công ty đồng thời cắt giảm nhân công từ
404.000 người xuống còn 229.000 người, chấm dứt chính sách không
giãn thợ từ trước đến nay của GE và được đặt cho biệt danh là Neutron
Jack (tên loại bom có thể hủy diệt con người nhưng không làm ảnh
hưởng đến các công trình). Ông đã bán một số bộ phận kinh doanh của
GE với giá 12 tỉ đô-la, và mua lại các bộ phận khác với tổng giá trị lên
tới 26 tỉ đô-la. Trong số này có tập đoàn RCA và mạng lưới truyền hình
NBC của họ, dù sau đó ông đã quay ngoắt 180 độ và đổi bộ phận sản
xuất hàng điện tử dân dụng – bộ phận mà ông cho là một sự thất bại –
lấy một tập đoàn công nghệ y khoa của Pháp. Ông đồng ý kết hợp lợi
tức của GE châu Âu trong lĩnh vực sản xuất thiết bị gia dụng, thiết bị
y khoa, phân phối điện và hệ thống năng lượng
 |
| Đầu máy xe lửa GE - 2005 |
với một công ty không hề liên quan là General Electric của vương quốc
Anh. Và ông đã giảm số “tầng nấc” quản lý của các bộ phận trong công
ty từ 10 - 11 cấp còn 4 - 5 cấp mà thôi.
Sự kết hợp này làm phát sinh một số chỉ trích dù kết quả là nó
biến một gã khổng lồ trong lĩnh vực sản xuất sang một đại gia cung
cấp dịch vụ thuộc hàng lớn nhất thế giới. Nó cũng tăng thị giá vốn
của công ty từ 12 tỉ đô-la lên đến hơn 100 tỉ đô-la và sự khâm phục
dành cho công ty ngày càng tăng lên.
***
 |
| John F. Welch |
trong thế kỷ 21 của GE bằng việc nhấn mạnh rằng tất cả các bộ phận
sẽ duy trì năng suất hoạt động cao nhất có thể. Vào năm 1995, năm mà
ông phải trải qua ba đợt giải phẫu ghép cơ tim nhân tạo và bắt đầu nghĩ
đến
việc chọn người thừa kế, Welch đã thực hiện nỗ lực được biết
đến nhiều nhất của mình với tên gọi: “6 Sigma”.
Đây là một sáng kiến tuyệt vời có thể giới hạn sai sót ở mức
3,4 phần triệu. “6 Sigma” đòi hỏi bộ phận lãnh đạo của công ty phải
thực hiện các bước đi gần như hoàn hảo. Welch đã đầu tư 200 triệu
đô-la trong năm đầu tiên để áp dụng sáng kiến này trong 200 dự án.
Khi ông biết rằng nó gần như ngay lập tức tiết kiệm được cho công
ty 170 triệu đô-la, phương pháp này đã được mở rộng nhanh chóng.
Các công ty khác cũng sử dụng nó để làm tăng sự hài lòng của
khách hàng, chất lượng nhà cung cấp, hiệu suất bên trong và các
tiêu chuẩn khác.
 |
| Máy chụp cắt lớp – GE CT Scanner |
thoại khi ông giúp GE trở thành công ty đầu tiên trên thế giới có giá trịthị trường vượt mức 200 tỉ đô-la. Sau khi bộ phận NBC của công ty kết
hợp với Microsoft để đưa vào sử dụng công nghệ mới trong
dịch vụ tin tức cho truyền hình và Internet cố tên gọi MSNBC, ông đã
nhanh chóng mở rộng danh sách các sản phẩm mà công ty bán trực
tuyến, bao gồm các dịch vụ tài chính như bảo hiểm, các quỹ thông
thường, thẻ tín dụng và thế chấp nhà cửa. Ông cũng đạt được mục
đích biến công ty trở thành số một hoặc số hai trong một loạt các
ngành công nghiệp, từ truyền thông cho đến thiết bị gia dụng, động
cơ máy bay đến đầu máy xe lửa, thiết bị y khoa cho đến chất dẻo. Dù
vậy, ông vẫn mua lại khoảng 100 công ty mới mỗi năm.
Welch tuyên bố từ chức vào cuối năm 2001, sau 20 năm tại vị.
Vào cuối năm 2000, GE đã bổ nhiệm chủ tịch bộ phận hệ thống y
khoa - Jeffrey R. Immelt, 44 tuổi – thay thế vị trí của Welch.
Với vị trí số 6 trên Fortune 500 (năm 2007), cùng những thành
công trong nhiều lĩnh vực và có hoạt động kinh doanh trên hơn 100
quốc gia, Welch đã đưa GE tiến xa hơn những gì mọi người mong đợi.
Vì thế, nhiều người đã không hề ngạc nhiên khi ông được trả một
khoản tiền kỷ lục để giải thích xem ông đã làm việc này như thế nào
- hay với lời cam đoan sẽ tặng hết 7,1 triệu đô-la và các khoản phụ
thu khác cho các hoạt động từ thiện. Trên tất cả, Welch là một con
người có những phẩm chất đặc biệt tốt đẹp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét